E Vitamini Nedir?
E vitamini, kalp ve damar sağlığını destekleyen ve kansere karşı vücudu koruyan antioksidan grubunda yer alan vitamin grubundadır. Bu vitamin türü, çeşitli biyolojik duruma bağlı 8 farklı bileşenden meydana gelir. Bu bileşenlerden insan sağlığına faydası olanı ise alfa – tokoferol’dir. Bitkisel yağlar, yeşil yapraklı sebzeler, avokado ve kuruyemişlerde doğal olarak E vitamini bulunmaktadır.
E vitamini ihtiyacı besinlerden giderilebileceği gibi, aynı zamanda da takviye gıdalardan da karşılanabilir. E vitamini, genel olarak yaşlanma karşıtı olarak bilinir. Bu vitamin türü, cilt ve saç sağlığını destekler ve bağışıklık sistemini güçlendirir. Yapılan araştırmalara göre, Alzheimer hastalığına da iyi geldiği gözlemlenmiştir. Düzenli, çeşitli ve sağlıklı beslenen insanlarda E vitamini eksikliğine pek fazla rastlanmaz. E vitamini eksikliği gibi bir durum söz konusuysa, bunun altında yatan neden genetik faktörler olabilir.
E Vitamini Faydaları Nelerdir?
E vitamini kalp ve damar sistemi sağlığını desteklerken, aynı zamanda da Alzheimer hastalığına da iyi geldiği gözlemlenmiştir. E vitamininin faydaları bunlarla sınırlı değildir. E vitamini faydalarını aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür.
· Bağışıklık sistemini destekler.
· Kandaki alyuvarların oluşumunu destekler.
· Kan dolaşımını düzenler ve kan pıhtılaşmasını düzenler.
· Kolesterolü dengeler.
· Damar sertleşmesini ve damar tıkanıklığını önler.
· Yüksek tansiyonu düşürür.
· Hücrelerin yenilenmesini sağlar.
· Yaraların hızla iyileşmesine destek olur.
· Menopoz dönemindeki kadınlarda menopoz döneminin hafif atlatılmasına yardımcı olur.
· Adet sancısını minimuma indirir.
· Göz sağlığını destekler.
· Saç ve cilt sağlığını destekler.
· Erkeklerde cinsel performansı destekler.
· Yaşlanmayı geciktirir.
· Vücuda alınan toksinlere karşı vücudu korur.
· İskelet ve düz kasların fonksiyonlarını destekler.
E Vitamini İçeren Besinler Nelerdir?
E vitamini, kas sistemi sağlığından, saç ve cilt sağlığına kadar bir çok faydası bulunmaktadır. Bu yüzden de E vitamini içeren besinleri tüketmekte fayda vardır. E vitamini içeren besinler aşağıdaki gibi sıralanabilir;
- Badem, ay çekirdeği, kabak çekirdeği, fındık, ceviz gibi kuruyemişler
- Zeytinyağı gibi bitkisel yağlar
- Ispanak, marul, tere, maydanoz, lahana, brokoli, balkabağı, kereviz gibi yeşil yapraklı sebzeler
- Ton balığı, somon, sardalye ve hamsi gibi balıklar
- Muz, kivi, avokado, mango gibi tropik meyveler
- Domates, Patates
- Tahıllar, Tereyağı,
- Kırmızı et, Yumurta
Günlük olarak E vitamini, 14 yaş ve üzeri bireylerin 15 mg, hamile kadınların günde 15 mg ve emziren kadınların ise 19 mg kullanımı önerilmektedir. Çocuklarda ise bu miktar ay ve yaşa göre değişmektedir. Çocukların E vitamini kullanım miktarı aşağıdaki gibi sıralanabilir;
– 0-6 aylık: 4 mg
– 7-12 aylık: 5 mg
– 1-3 yaş: 6 mg
– 4-8 yaş: 7 mg
– 9-13 yaş: 11 mg
E Vitamini Eksikliğinin Belirtileri Nelerdir?
E vitamini eksikliği nadir rastlanan bir durum olsa da yetersiz ve sağlıksız beslenen insanlarda E vitamini eksikliğine rastlamak mümkündür. E vitamini eksikliğinin temel de 2 nedeni vardır. Bu nedenler;
· Genetik Faktörler; Rastlanan kalıtsal hastalıklar E vitamini eksikliğine neden olabilir. E vitamini eksikliği bu kalıtsal hastalıkların teşhis edilmesine de yardımcı olur. Kalıtsal olarak E vitamini eksikliğine neden olan hastalıklar
– Abetalipoproteinemi
– Ataksi (kas koordinasyonu bozukluğu)
· Tıbbi durumlar; E vitamini eksikliği, yağ emilimini engelleyen hastalıklardan kaynaklanabilir. Bu hastalıklar da ;
– Pankreas iltihabı,
– Çölyak hastalığı,
– Kolestatik karaciğer hastalığı,
– Crohn hastalığı,
– Kısa bağırsak sendromu
– Kistik fibrozis
Bu hastalıkların neden olduğu E vitamini eksikliğinin belirtilerine ek olarak E vitmini eksikliği aşağıdaki gibi sıralanabilir;
– Yürüme veya koordinasyonla ilgili zorluk
– Kas ağrısı ve kaslarda zayıflık
– Kas kaybı
– Kavrama ve odaklanma problemleri
– Görme problemleri
– Bağışıklık sisteminin zayıflaması
– Sindirim problemleri
– Cilt sorunları
– Saç dökülmesi
E Vitamini Eksikliğinin Tedavisi Nasıl Olur?
E vitamini eksikliği belirtileri fark edilirse bir dahiliye uzmanına muayene olamadan, takviye gıda alınmaması gerekir. Dahiliye uzamanı, var olan hastalıklarınızı da göz önünde bulundurarak uygun dozda E vitamini takviyelerinden birini verebilir. Ancak, doktorun önerdiği tedavi yöntemi uygulanmazsa, belirtiler zamanla artabilir ve bu durum ek komplikasyonlara yol açabilir.
E vitamini ilaçları aşağıdaki kriterleri barındıran hastalara verilebilir;
· Bağırsaklarında yağ emilimi bozuk olanlara
· Düşük ağırlıklı ya da prematüre bebeklere
· E vitamini eksikliğine neden olan Crohn, Çölyak gibi kronik rahatsızlığı olanlara
· Kas zayıflığı olanlara
· Mide ameliyatı geçirenlere
· Menopoza giren kadınlara
· Sancılı adet geçiren kadınlara
· Yoğun antrenman yapanlara
