Sağlıklı beslenme hem vücut sağlığı, hem de vücut formu açısından oldukça önemlidir. bu sağlıklı beslenmenin “ne olduğu” , “faydalarının ne olduğu” kadar yaş aralığına göre sağlıklı beslenme düzeni de önemlidir. biz de sizin için Sağlıklı beslenmenin üç ipucunu derledik. Sağlıklı okumalar dileriz!
Sağlıklı Beslenme Nedir?
Sağlıklı beslenme insan vücudunun fonksiyonlarını kusursuz tamamlaması için oldukça önemli kavramdır. Tükettiğimiz besinler, vücutta biyolojik işlev ve fiziksel aktiviteler için gerekli olan enerjisi sağlar. Tüketilen besinlerde üç temel besin ögesi vardır. Bunlar;
· Karbonhidrat
· Protein
· Yağ
Bu temel besin öğelerinin yanında yan besin ögesi olarak tanımlanan;
· Vitamin
· Mineral besin değerleridir.
Tüm bu yan ve ana bileşenler, sindirim, dolaşım, solunum, boşaltım, sinir sistemi, iskelet ve kas sisteminin sorunsuz çalışması için gereklidir. Tüm bu vücut fonksiyonlarının sağlanabilmesi için sağlıklı beslenmek önemlidir. Sağlıklı beslenme programları kişilerin yaşına, sağlık durumlarına, cinsiyetlerine ve bulunduğu coğrafyanın özelliklerine göre değişiklik gösterebilir. Sağlıklı beslenmenin belirli bir kuralı olmasa da diyetisyen tarafından kişiye özel çeşitli besinlerden oluşturulmuş sağlıklı beslenme planı belirlenmelidir.
Sağlıklı Beslenme Neden Önemlidir?
Vücut fonksiyonlarının kusursuz çalışması için sağlıklı ve dengeli önemlidir. Bunun için karbonhidrat, sağlıklı yağ, protein, vitamin ve mineral alınması gerekmektedir. Sağlıklı ve dengeli beslenmenin vücut için birçok faydası vardır. Bu faydalar aşağıdaki gibidir;
· İnsan bedeninin kas yapısını kuvvetlendirir ve kas yapısını destekler.
· Zihin bulanıklığını önler, ve sağlı bir zihni destekler.
· Bağışıklık sistemini güçlendirerek, hastalıklara karşı insan bedenin korur.
· Vücudun daha enerjik, dinamik ve hareketli olmasını destekler.
· Sağlıksız kilo alımının önüne geçer.
· Uyku düzeni ve sağlıklı uyku üzerinde olumlu etkileri vardır.
· Çocuklarda boy uzamasını ve sağlıklı kemik gelişimini destekler.
· Psikolojik olarak daha iyi bir ruh halinde olunmasını destekler.
· Şeker, tansiyon ve kolesterol gibi hastalıkların önlenmesine yardım eder.
· Yorgunluk ve halsizlik halini giderir.
Yaşa Göre Sağlıklı Beslenme Nasıl Olmalıdır?
Sağlıklı beslenme durumu kişinin yaşına, sağlık durumuna ve vücudun ihtiyaçlarına göre değişmektedir. Size en uygun sağlıklı beslenme programları için diyetisyene başvurabilirsiniz.
Çocukluk Dönemi Beslenme;
2-5 yaş arası çocukların yetişkinlerde olduğu gibi enerjilerinin %50-%55’ini karbonhidratlardan, %10-%15’ini proteinlerden ve %30-%35’ini ise yağlardan sağlamaktadırlar. Bu yaş aralığındaki çocukların A,C ve D vitamini bakımından zengin besinler tüketmesi gerekir. Özellikle D vitamini kemik sağlığı açısından önemlidir.
6-12 yaş aralığındaki çocuklar için de sağlıklı beslenme düzeni, çeşitli besinlerden sağlanması gerekmektedir. Tam tahıllardan zengin beşlinler tüketmeli ve vitamin ve mineral dengesi sağlanmalıdır.
Ergenlik Dönemi Beslenme;
Bu dönemde vücudun ihtiyaçları hiçbir dönemde olmayacak kadar çoktur, çünkü çocuklar ergenlik döneminde büyür ve gelişirler. Bu dönemde oturtulan sağlıklı beslenme düzeni ileriki yaşlar için de sağlığı destekleyici niteliğe sahiptir. Bu dönemde doymuş ya ve kolesterol bakımından zengin hayvansal besinlerin yerine tam tahıllı, tam buğday , baklagiller ve meyve tüketilmelidir. Kemik sağlığı bu dönemde çok önemli olduğu için kalsiyum ve D vitamini alımına dikkat edilmesi gerekmektedir.
20’li Yaşlarda Beslenme;
Beslenme düzenine dikkat etmek oldukça bu yaş aralığında da önemlidir. yaşlılık döneminde sağlık sorunlarıyla karşılaşmamak için bu yaşlarda sağlıklı beslenmek gerekir. Karbonhidrat, sebze, meyve, süt ve süt ürünleri, balık, yumurta içerek dengeli ve çeşitli bir beslenme düzeni olmalıdır. Eğer bu dönemde dengeli ve çeşitli beslenirseniz vücudunuzun ihtiyacı olan vitamin ve mineralleri almış olursunuz. Eğer bu yaşlarda çocuk sahibi olmak istiyorsanız; çinko bakımından zengin et, balık, süt, yumurta, fındık, soğan ve peynir tüketebilirsiniz.
30’lu Yaşlarda Beslenme;
Bu yaşlarda egzersiz olduğundan daha da önemli hale gelmektedir. Eğer bu yaşlarda çocuk sahibi olmak istiyorsanız folik asit içeren besinleri sağlıklı beslenme listenize eklemelisiniz. 35 yaşından sonra kemik sağlığından bozulmalar olabilir. osteoporoz ( kemik erimesi) gibi sorunlarla karşılaşmamak için kalsiyum bakımından zengin besinler tüketilmelidir. Magnezyum, fosfor, D, C, B6 ve K vitaminleri ihmal edilmemelidir.
Yaşlılık Dönemi Beslenme;
Fiziksel ve hormonal bozukluklar bu dönemde artmaktadır. Bunların yanında sindirim sistemim, dolaşım sistemi ve boşaltım sisteminin organlarının işlevlerinde değişiklikler meydana gelir. Sindirim sisteminin düzenli olması için öğün sayısı arttırılabilir. Öğün sayısının arttırıldığı gibi, porsiyon sayısının da azaltılması gerekebilir. Günlük sıvı tüketimine dikkat edilmeli ve bu doğrultuda tuz tüketimine dikkat edilmelidir.